Φράγματα Θησαυρού και Πλατανόβρυσης

Παρά τη γενική γνώση και τις φωτογραφίες από αντίστοιχα έργα, η εικόνα των φραγμάτων της Δράμας δημιουργεί αισθήματα δέους. Δέος για την κλίμακα της παρέμβασης στο τοπίο και τη νέα σχέση που δημιουργείται ανάμεσα στην παρθένα φύση και τα γιγάντια ανθρώπινα κατασκευάσματα. Δέος, επίσης, για μία παρέμβαση που “δαμάζει” το ποτάμι. Η υψομετρική διαφορά ανάμεσα στη μέση στάθμη του νερού πριν από το φράγμα του Θησαυρού και μετά το είναι της τάξης των 250 μ., ενώ τα πλημμυρισμένα τμήματα εκτείνονται σε μήκος 50 χλμ. Συνειδητοποιούμε την ανθρώπινη ενέργεια που απαιτείται για να κατασκευαστούν και να λειτουργήσουν αυτές οι υποδομές που υποστηρίζουν το παραγωγικό σύστημα και το επίπεδο ζωής στις γύρω περιοχές.
Τα φράγματα βρίσκονται στα βορειοανατολικά του Παρανεστίου, όπου υπάρχει και οδική πρόσβαση. Το φράγμα του Θησαυρού είναι ένα ψηλό χωμάτινο φράγμα με αδιαπέραστο αργιλικό πυρήνα, άρχισε να λειτουργεί το 1997. Το ύψος του φτάνει τα 175 μ., γεγονός που το καθιστά ένα από τα ψηλότερα γεωφράγματα της Ευρώπης.
Το φράγμα της Πλατανόβρυσης έχει κατασκευαστεί περίπου 7,5 χλμ. (σε ευθεία γραμμή – 12 οδικά χιλιόμετρα περίπου) νοτιοανατολικά του Θησαυρού. Είναι φράγμα σκυροδέματος και άρχισε να λειτουργεί το 1999. Η τεχνητή λίμνη που δημιουργείται συγκρατεί ποσότητα νερού της τάξης των 90.000.000 κ.μ.
Τα δύο φράγματα λειτουργούν συμπληρωματικά ως ενιαίο σύστημα. Συγκεκριμένα, πέρα από τη δυνατότητα επανάχρησης των υδάτων που απελευθερώνονται από το φράγμα Θησαυρού, υπάρχει δυνατότητα άντλησης του νερού από την τεχνητή λίμνη της Πλατανόβρυσης σε αυτή του Θησαυρού, διαδικασία που συνήθως επαναλαμβάνεται κάθε 24ωρο, στη διάρκεια της νύχτας. Η συνολική ηλεκτροπαραγωγός ισχύς των φραγμάτων φτάνει τα 500 MW. Για την αποτελεσματική λειτουργία των φραγμάτων έχει υπάρξει διακρατική συμφωνία με τη βουλγαρική πλευρά, η οποία ανέλαβε την υποχρέωση να επιτρέπει την παροχέτευση τουλάχιστον του 29% των υδάτων του ποταμού στο ελληνικό έδαφος.